Change= levert in juni in Amsterdam zijn tweede woongebouw voor werkende jongeren op. Een bijzonder gebouw met een bijzonder concept. Maar of ditmaal een wethouder of stadsdeelbestuurder het gebouw wil openen? Na krantenartikelen waarin huurders klaagden over niet ingeloste verwachtingen, hoge servicekosten en betutteling, tonen politici zich niet meer zo happig op ontmoetingen met initiatiefnemer Ralph Mamadeus. Mamadeus voelt zich slachtoffer van ‘trial-by-media’: “Wij zijn de goedkoopste in dit segment”.

De komende vier jaar wil Amsterdam de bouw starten van 10.500 betaalbare woningen en kamers voor studenten en jongeren. Daarvan moeten er 9.000 woningen in de stad zelf komen en 1.500 in omliggende gemeenten. Het gaat zowel om tijdelijke als permanente woningen. Dit staat in het Plan Jongeren- en Studentenhuisvesting 2019-2022.

Sinds 2015 mag nog maar een kwart van de sociale huurwoningen met voorrang worden toegewezen aan inwoners van een gemeente. Gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam maken in verschillende mate gebruik van deze mogelijkheid: van helemaal niet, tot volledig. Voorrangsregelingen lijken vooral gericht op woonstarters. Maar maatwerk en het bevorderen van doorstroming zijn ook redenen om buiten de wachtrij om te gaan.

Dat jongeren moeite hebben een plek te vinden op de krappe Amsterdamse woningmarkt, is genoegzaam bekend. Maar een groep jongeren die maar geen vaste grond weet te vinden, klopt nu nadrukkelijk aan de deur.

Onder leiding van Leon Bobbe specialiseert Woonstichting De Key zich in huisvesting voor studenten en jongeren. Hoewel iedereen onderschrijft dat ‘woonstarters’ een belabberde uitgangspositie hebben, valt deze keuze niet overal in goede aarde. Bobbe over de kansen voor de woonstarter en de gevolgen van de nieuwe koers.

Overzicht van alle bouwplannen en - projecten in Haarlemmermeer. Dit overzicht hoort bij het artikel: Haarlemmermeer - polder vol met plannen (NUL20, maart 2019)

Eén op elke vijf opgeleverde Nederlandse nieuwbouwwoningen verrijst in de Metropoolregio Amsterdam. Toch wordt de roep om woningen er niet kleiner door. Ook de gemeente Haarlemmermeer voelt de noodzaak de bouwproductie te intensiveren, mede om eigen inwoners aan een huis te helpen. Er zijn bouwplannen voor wel 20.000 woningen verspreid over de hele polder.

Op een bouwplaats in Zaandam, vlakbij het Noordzeekanaal, staan dertien waterwoningen op de wal. Ze verkeren in diverse stadia van afwerking. De woningen hebben stuk voor stuk een flinke afmeting en de betonnen drijfbakken zijn soms meer dan drie meter hoog. Deze waterwoningen zijn bestemd voor 23 huishoudens van Schoonschip.

Deze zomer moeten alle dertig drijvende woningen aan hun steiger liggen. In het Johan van Hasseltkanaal in Amsterdam-Noord dobbert dan de uiterst duurzame drijvende wijk Schoonschip. We kijken met toekomstige bewoners terug op tien jaar pionieren. Hun advies aan eventuele navolgers: “Vasthouden, doorbijten en blijven denken in oplossingen. Iedereen heeft wel eens op het punt gestaan om het bijltje erbij neer te gooien.”

De Amsterdamse corporatiehuurders worden voortaan in overleggen met gemeente en corporaties vertegenwoordigd door de Federatie van Amsterdamse Huurderskoepels. Bij de FAH zijn aangesloten de huurderskoepels van De Key, Ymere, Stadgenoot, Rochdale, Eigen Haard en de Alliantie. Men staat open voor aansluiting van Duwoners, de vertegenwoordiger van huurders van studentenhuisvester DUWO. De officiële oprichting was medio februari een feit.

Wooncompagnie is actief in het noordelijke deel van de Metropoolregio Amsterdam en verder in de Kop van Noord-Holland. De corporatie bezit vooral eengezinswoningen. Dat sluit niet goed aan bij de demografische ontwikkelingen, ziet bestuurder Stefan van Schaik. Hij zet daarom in op verbreding van het palet, met onder meer kleine woningen voor woonstarters en senioren.

Arcade, de huurdersvereniging van De Key, maakt zich zorgen over de voorraad atelierwoningen en zelfstandige ateliers in Amsterdam. Na een rondgang blijkt dat het moeilijk is om daar grip op te krijgen. Corporaties neigen er bovendien naar de schaarse atelierwoningen die vrijkomen voortaan tijdelijk te verhuren.

De sociale huursector heet op slot te zitten. Toch lukt het Eigen Haard om sociale huurders te laten doorstromen. De woningcorporatie heeft daartoe haar eigen betaalbare middensegment gecreëerd. Niet alleen in Amsterdam, maar ook in Amstelveen, Uithoorn, Aalsmeer, Ouder-Amstel en Landsmeer. De komende vijf jaar zal dit aanbod nog toenemen tot zo’n 5.500 woningen.

Illegale onderhuur is van alle tijden. Maar waarom kwamen de corporaties vorig jaar weer minder woonfraude op het spoor? Corporaties en gemeente verwijten elkaar dat ze minder prioriteit aan opsporing van illegale verhuur geven. En corporaties krijgen ook minder meldingen en worstelen met de nieuwe privacyregels. Betere data-analyses kunnen risico-adressen wellicht eerder in beeld brengen.

Wooncompagnie is actief in het noordelijke deel van de Metropoolregio Amsterdam en verder in de Kop van Noord-Holland. De corporatie bezit vooral eengezinswoningen. Dat sluit niet goed aan bij de demografische ontwikkelingen, ziet bestuurder Stefan van Schaik. Hij zet daarom in op verbreding van het palet, met onder meer kleine woningen voor woonstarters en senioren.

Er wordt stevig doorgebouwd in de Metropoolregio Amsterdam, zo blijkt uit cijfers van CBS. In 2018 zijn er 13.367 nieuwbouwwoningen opgeleverd. In totaal nam de woningvoorraad zelfs toe met 15.715. Ruim de helft daarvan komt op het conto van Amsterdam. Relatief groeide de woningvoorraad het snelste in Diemen. Ook in Flevoland wordt weer stevig doorgebouwd. Dankzij de 1.645 woningen die in Almere werden opgeleverd, groeide de woningvoorraad in de polder met 1,5 procent.

Van het recordaantal van 8.639 woningen dat vorig jaar in Amsterdam in aanbouw werd genomen, zat 36 procent in het sociale huursegment. Wat opvalt is dat álle woningcorporaties weer stevig bouwen, ook de zwakke broeders van weleer. Maar ook marktpartijen dragen stevig bij aan de sociale productie; zij bouwen vooral - maar niet alleen - kleine studio's voor studenten en jongeren.